Wednesday, January 4, 2012

Matu Kadoi ai hte Jahtawng Htu Ai (Culture upon Judaism Circumcision and Kachins Birth ceremony)

Yuda htung hta matu kadoi ai[circumcision] gaw prat janat hkan hkrat wa sai htung lai rai nga ai. Yesu a aten du wa ai shaloi ndai htung hpe gara hku mu mada ma ta? Mayak gaw byin hpang sai. Yesu hkaw tsun hkai dan, madun dan wa sai amu magam bungli gaw htunghkring hpe jahpoi ai lam nmu lu tim, htunghkring hta noi nga ai ni [gwi gyit ginlawng dang] byin nga ai hpe raw kau ya mayu nga ai. Karai Kasang mung moi shawng de na Moshe hpe shingran jaw ai gaw, nsan nseng ai dusat yam nga shan ni hkum sha nga, ya hpang na Petru hpe shingran bai jaw ai gaw sha u, Karai Kasang hpan da sai arai ma hkra mai sha ai bai nga rai nga ai [Kasa 10:10-16].

Grau nna gaw kasa ni a prat hta lak lai ai hku byin wa sai. Kasa Pawlu hte Petru, Kasa Pawlu hte Barnabas ni gaw Kabu Gara Shiga hte htunghkring lam hpe ginhka nna tsun dan ra wa masai. Kabu Gara Shiga hpe hkap la na matu Yuda ni a htunghkring gaw pat shingdang ai zawn byin nga ai. Nmai sha ai lu sha, nmai tat kau ai htunghkring, nmai galaw ai amu ni law law nga nga malu ai. Shingrai nga yang, maigan amyu masha ni gaw Kabu Gara Shiga hpe lani hte lani hkap la nna hpung shang wa masai Raitim, Yuda ni gaw htunghkring a majaw myit ja ai amyu tai nna naw ngam nga ma ai. Ndai hpe Yesu tsun ai, na a nlung salum shaw kau u, ngai ashan salum jaw na ngu ai byin wa sai.

Kasa Pawlu mung Asia minor de tara maigan amyu ni hpe she shading nna Sasana galaw nga ai [Galati 2:8]. Petru chyawm gaw Yuda htung hta shamyet nna galaw mayu nga ai[Galati 2:7]. Pawlu hte Petru hkrum na lam grai yak masai [Galati 2:19]. Raitim, Yeruslem council kaw gaw Petru nan Pawlu hpe maga ai ga shaga ai nga nna rawng nga ai. Shan a lapran yak ai ningmu ni nga nga ai. Petru a myit hta ngai hpe Madu nan shatsam dat ai, ngai hta na nrai yang sumsing mungdan sumsaw hpe hpaw lu na nrai'shi galaw ai jaw ai, madat mu, nga nna myit nga ai. Dai majaw shi tsun ai hku nhkan jang yak na shadu nga ai. Pawlu mung, 'ngai hpe masha e shatsam ai nrai, dai madu nan dan pru nna kasa aya dang da ni ai' nga ai.

Ginhka nna yu ai shaloi, matu kadai hkam ai ni a kasa gaw Petru, maigan ni a kasa gaw Pawlu rai taw nga ai [Galati 2:8]. Dai majaw shan a lapran ndang kalang hkat na grai law nga malu ai.

Wunpawng Jinghpaw amyu a lapran e mung ndai mabyin hte kahproi kanoi re ai 'Jahtawng' htu ai hte nhtu ai hpe masat ai lam nga nga ai. Jahtawng htu ai hpe sha Wunpawng amyu jat ai nga ma ai. Jahtawng nhtu ai gaw maigan chyasam amyu rai nga ai. Dai rai yang, dai ni mung dai Madu hta Wunpawng amyu ni jahtawng naw htu ra na i? ngu yang, Yuda amyu ni hkristan tai ai hpang matu kadoi ai teng teng galaw ra a ni? ngu ai hte maren sha rai nga ai. James E. Peron gaw 'matu kadoi ai gaw nawku htung nre' nga ai. Dai gaw hkam kaja lam hte seng nna galaw nga ai lai langai rai nga ai. Raitim, chyum laika hta matu kadoi ai lam ding yang arawng nga ai. Kaga maigan amyu ni hta mung ma ni hpe matu kadoi ya ai lam tsi rung kaw nna hpang nga ai. Ra nga ai wa hpe kadoi ya ra chyalu sha gaw rai nga ai. Jinghpaw la kasha langai hpe matu kadoi ra ai majaw kadoi sai ngu ga, dai ma hpe Judaism Yuda htunghkring hkan sai ngu nmai hkam la nga ai.

Rai sa, Jinghpaw ni a Jahtawng gaw hpa wa rai. Jahtawng htu ai gaw mying shamying ai masat masa lamang langai rai nga ai. Nat jaw prat hta u sat yang mung n manu, dumsa shaga mung nra, nam pum toi ai hpan mung nrai rai jang gaw htap htuk ai Nga jahkraw, shan jahkraw hte shanam jap htu htu nna garan nhtawm shiga shana ai lam rai nga ai. Numju jaw ai htung kaw na rai kun? Nat hte ga hkrum ai mau mwi mau sa hku yu yang gaw shangai ai hte mying n shamying jang Nat ni shawng shamying kau ya chya ai, nga ma ai. Amying shamying ai, shangai dai daw sai hpe kumhpa shadu nna shi ga ndau ai sha rai nga ai. Rai yang ndai htunghkring gaw hkristan tai ai hpang jahtawng htu nna mying shamying ai hpe ahkyak tawn na kun? akyu hpyi shaman ai hpe mahtang lata na kun gaw hkam la ai wa a hkawn hkrang ai myit jasat hta madung na rai nga ai.

Nkau mi akyu mung hpyi jahtawng mung htu rai ma ai. Kabu Gara Shiga hpe hkap la nna dai Madu hta sak hkrung ai ni a matu gaw jahtawng htu nna mying shamying kaga mi nra sana kun? raitim, nkau mi naw htu nga ma ai, ngu ai hpe kadun ai hku ka masat da nngai law....
Read More+++Bumsinwa

0 Responses to “Matu Kadoi ai hte Jahtawng Htu Ai (Culture upon Judaism Circumcision and Kachins Birth ceremony)”

Download